Thời gian qua, sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, nhất là Ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT (Ban Chỉ đạo) các cấp trên địa bàn tỉnh đã đóng vai trò then chốt, quan trọng trong triển khai thực hiện chính sách BHXH, BHYT góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị được giao.

Để tạo sự thống nhất, đồng thuận trong lãnh đạo, chỉ đạo từ cấp tỉnh tới cơ sở, Ban Chỉ đạo các cấp đã kiện toàn do đồng chí chủ tịch UBND làm trưởng ban, đối với Ban Chỉ đạo cấp xã cũng kiện toàn bổ sung cán bộ công chức văn hóa xã hội là thành viên trong Ban chỉ đạo, bám sát từng thôn, bản tổ dân phố trong vận động người tham gia BHXH, BHYT và thường xuyên đôn đốc các đơn vị triển khai thực hiện chỉ tiêu được giao. Quy chế hoạt động Ban Chỉ đạo được ban hành kịp thời đã quy định rõ nguyên tắc, nhiệm vụ, quyền hạn, chế độ làm việc và mối quan hệ công tác của từng thành viên trong việc chỉ đạo, triển khai các giải pháp thực hiện chính sách BHXH, BHYT.

Hàng năm chỉ tiêu phát triển người tham gia BHXH, BHYT đều được đưa vào chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội tại địa phương. Về phía Ban Chỉ đạo cấp tỉnh đã tăng cường công tác tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành kịp thời các Quyết định, Kế hoạch, văn bản chỉ đạo về tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT; Triển khai Nghị quyết số 25/2022/NQ-HĐND ngày 07/12/2022 về hỗ trợ đóng BHYT cho người cao tuổi và người dân tộc thiểu số có khó khăn đặc thù trên địa bàn tỉnh Lào Cai; Ban hành Kế hoạch phát triển người tham gia BHXH, BHTN và BHYT toàn dân, từ đó làm cơ sở để Ban Chỉ đạo đánh giá hiệu quả của việc triển khai thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn...Đặc biệt, Ban chỉ đạo đã triển khai kịp thời Nghị định số 75/NĐ-CP của Thủ tướng Chính phủ trong việc vận động, tuyên truyền người dân tham gia BHYT với phần kinh phí tự đóng là 30%.

Ban Chỉ đạo họp triển khai nhiệm vụ

Ban chỉ đạo cấp huyện, thị xã, thành phố đã ban hành Kế hoạch phát triển BHXH, BHYT tới tững xã, phường, thị trấn; tổ chức sơ kết, đánh giá kết quả triển khai nhiệm vụ để quán triệt những nhiệm vụ trọng tâm; kiểm tra việc triển khai Nghị định số 75/NĐ-CP tại các xã; chỉ đạo cán bộ, công chức xã tham gia BHYT cho người thân trong gia đình nhằm phát huy tính tiên phong gương mẫu, thể hiện cam kết chính trị mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị thực hiện chỉ tiêu bao phủ BHYT toàn dân và xem xét lấy đó làm tiêu chí đánh giá nhận xét cán bộ, công chức cuối năm. Trong những tháng cuối năm 2023, một số địa phương đã có những cách làm hay, đổi mới để tăng tốc, về đích trong thực hiện chỉ tiêu bao phủ BHYT như: chia thành nhóm nhỏ ra quân hàng ngày, theo dõi tiến độ thực hiện, đến từng thôn vận động người dân tham gia BHYT; tổ chức triển khai giải pháp đẩy nhanh tỷ lệ bao phủ BHYT trong 20 ngày cao điểm...

Si Ma Cai triển khai đẩy nhanh tỷ lệ bao phủ BHYT trong 20 ngày cao điểm

Cùng với đó, Ban Chỉ đạo cấp xã đã thường xuyên bám sát từng thôn, bản tổ dân phố, đồng thời phát huy vai trò của Bí thư chi bộ, trưởng thôn, người uy tín, nhân viên Tổ chức dịch vụ thu chia thành các nhóm nhỏ đến từng hộ gia đình, nơi tập trung đông dân cư là cầu nối để tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH, BHYT.

Với vai trò là cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo, BHXH tỉnh thường xuyên báo cáo, tham mưu, xin chỉ đạo từ cấp ủy, chính quyền địa phương. Tăng cường phối hợp với các sở, ngành liên quan trong thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Tham mưu UBND tỉnh tổ chức họp sơ kết đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của Ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT từ cấp tỉnh đến cấp xã, từ đó huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị để đưa ra những giải pháp phù hợp áp dụng mang lại hiệu quả. Ngoài ra, BHXH tỉnh đã tổ chức các đoàn làm việc trực tiếp với Ban Chỉ đạo cấp huyện và BHXH huyện, thị xã về công tác thu, phát triển người tham gia; tình hình triển khai Nghị định số 75/2023/NĐ-CP của Chính phủ; Đề án 06 và an toàn thông tin; các giải pháp đã thực hiện; công tác giải quyết chế độ chính sách để đôn đốc triển khai thực hiện, giải quyết khó khăn vướng mắc từ đó đưa ra giải pháp quyết liệt hoàn thành chỉ tiêu nhiệm vụ được giao năm 2023. BHXH tỉnh thường xuyên tổ chức đa dạng các hoạt động truyền thông đưa chính sách BHYT, BHXH, BHTN đến với đông đảo người dân; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động của ngành hướng đến phục vụ người dân và doanh nghiệp. Quan tâm tới công tác giải quyết chế độ BHXH, BHYT kịp thời; tạo điều kiện cho người tham gia thụ hưởng đầy đủ quyền lợi khi tham gia BHXH, BHYT.

Các sở, ban ngành, đoàn thể, UBND các huyện, thị xã, thành phố và các thành viên Ban Chỉ đạo đã chủ động phối hợp với ngành BHXH trong việc thanh tra liên ngành, kiểm tra giám sát các đơn vị SDLĐ trong việc chấp hành quy định của Luật Lao động, Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm, Luật An toàn, vệ sinh lao động và thu nộp BHXH hằng tháng theo đúng quy định nhằm giảm tình trạng chậm đóng BHXH; tham mưu UBND tỉnh bố trí ngân sách đóng, hỗ trợ mức đóng BHXH, BHYT; trao đổi, cung cấp thông tin, rà soát dữ liệu lao động từ Cục Thuế, Sở Kế hoạch và Đầu tư nhằm nâng cao hiệu quả công tác phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN; đảm bảo quyền lợi về KCB cho người dân khi tham gia BHYT; đa dạng các hình thức truyền thông chính sách BHXH, BHYT...

Từ thực tế cho thấy, ở đâu có cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương quan tâm, chỉ đạo quyết liệt thì công tác tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, BHYT đạt được nhiều kết quả tích cực. Tính đến ngày 31/12/2023, toàn tỉnh có tỷ lệ người tham gia BHXH bắt buộc đạt 100,39% so với Kế hoạch UBND tỉnh giao; tỷ lệ người tham gia BHXH tự nguyện đạt 103,29% so với Kế hoạch UBND tỉnh giao; tỷ lệ người tham gia BHTN đạt 100,7% so với Kế hoạch UBND tỉnh giao; Tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 96,36% dân số.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, vẫn còn khó khăn như: một số doanh nghiệp, người sử dụng lao động chưa thực hiện đầy đủ các quy định về đóng BHXH, BHYT cho người lao động; vẫn còn tình trạng nợ đọng BHXH kéo dài; tỷ lệ tham gia BHXH của lực lượng lao động trong độ tuổi và tỷ lệ tham gia BHXH tự nguyện còn thấp; việc duy trì tỷ lệ bao phủ BHYT còn nhiều khó khăn...Nguyên nhân chủ yếu là do đa phần các hộ gia đình, người dân chưa có thẻ do bị tác động bởi Quyết định 861/QĐ-TTg có thu nhập còn thấp chưa đủ khả năng tham gia cho cá nhân và gia đình; mặt khác người dân vẫn còn thói quen được ngân sách nhà nước mua, cấp thẻ BHYT; số doanh nghiệp mới có đăng ký kinh doanh còn chưa đi vào hoạt động hoặc hoạt động nhỏ, lẻ số lao động thấp dẫn đến người tham gia BHXH, BHYT, BHTN có tăng nhưng chưa bù đắp được toàn bộ số lao động giảm không tham gia BHXH do không có việc làm; đời sống kinh tế của người dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, mức thu nhập thấp, không ổn định nên chưa tham gia BHXH tự nguyện.

Để tiếp tục phấn đấu hoàn thành mục tiêu BHXH, BHYT toàn dân đã được đề ra trong các Chỉ thị, Nghị quyết, Chương trình hành động, Quyết định của Trung ương, địa phương giao năm 2024 với tỷ lệ bao phủ BHYT so với dân số đạt 97%; số người tham gia BHXH tự nguyện là 23.375 người, số người tham gia BHXH bắt buộc là 65.728 người, số người tham gia BHTN là 57.171 người, thời gian tới cần có sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của cấp ủy, chính quyền, cơ quan ban ngành các cấp, Ban chỉ đạo từ cấp tỉnh đến cấp xã nhằm định hướng triển khai đồng bộ các nhóm nhiệm vụ, giải pháp, góp phần củng cố, tạo thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo và sự đồng thuận của người dân trong tổ chức, thực hiện các chính sách BHXH, BHYT tại địa phương./.